Hệ màu LAB là gì?

Mô tả

Hệ màu LAB là gì?

Cấu trúc – Cách hoạt động – Ứng dụng

Trong thế giới màu sắc, ngoài những hệ màu quen thuộc như RGB và CMYK, còn có một hệ màu đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và chuẩn hóa màu sắc – đó là hệ màu LAB (CIE L*a*b*). Đây là hệ màu có độ chính xác cao, phản ánh màu theo cách mà mắt người nhìn nhận trong thực tế, giúp đảm bảo sự ổn định màu sắc trong các quy trình thiết kế, in ấn và sản xuất.

Giới thiệu về hệ màu LAB

1. Nguồn gốc

Hệ màu LAB được phát triển bởi Ủy ban Quốc tế về Chiếu sáng (CIE) vào năm 1976, do đó còn được gọi là CIE L*a*b*. LAB ra đời với mục tiêu xây dựng một không gian màu độc lập với thiết bị, nghĩa là giá trị màu không phụ thuộc vào màn hình máy tính, máy in hay bất kỳ thiết bị đầu ra nào.

Điều này giúp người dùng dễ dàng quản lý và so sánh màu sắc trong các quy trình phức tạp — đặc biệt quan trọng trong ngành in, sản xuất và chỉnh sửa hình ảnh chuyên nghiệp.

2. LAB – Không gian màu dựa trên nhận thức thị giác

Khác với RGB (dựa trên ánh sáng) hay CMYK (dựa trên mực in), LAB mô tả màu sắc dựa trên cách mắt người cảm nhận ánh sáng và sắc độ. Đây là điểm then chốt giúp LAB trở thành hệ màu có độ chính xác cao nhất hiện nay.

Cấu trúc của hệ màu LAB

Hệ màu LAB bao gồm ba thành phần chính

• L* – Lightness (Độ sáng)

Thể hiện độ sáng của màu sắc từ 0 đến 100.

0 là đen hoàn toàn, 100 là trắng tinh khiết.

Trục L* giúp kiểm soát độ sáng tối mà không ảnh hưởng đến sắc màu.

• a* – Trục xanh lá (âm) ↔ đỏ (dương)

Giá trị âm (−) thể hiện mức độ xanh lá cây.

Giá trị dương (+) thể hiện mức độ đỏ.

a* thể hiện sắc độ nằm trên trục giữa hai gam màu đối lập: xanh lá và đỏ.

• b* – Trục xanh dương (âm) ↔ vàng (dương)

Giá trị âm (−) biểu thị sắc xanh dương.

Giá trị dương (+) biểu thị sắc vàng.

b* xác định vị trí màu trên trục xanh – vàng.

• Khi kết hợp 3 trục này, chúng ta có thể xác định vị trí chính xác của bất kỳ màu nào trong không gian màu LAB.

Nguyên lý hoạt động của hệ màu LAB

Hệ màu LAB hoạt động dựa trên một không gian 3 chiều:

Trục L* xác định độ sáng tối.

Trục a* và b* xác định sắc độ màu.

Mỗi màu được biểu diễn như một điểm tọa độ trong không gian này.

Ưu điểm vượt trội của LAB là bao phủ toàn bộ dải màu mà mắt người có thể nhìn thấy, lớn hơn cả RGB và CMYK. Vì thế, nó thường được dùng làm “hệ màu trung gian” khi chuyển đổi giữa các định dạng để giữ màu ổn định.

Ưu điểm nổi bật của hệ màu LAB

• Độc lập thiết bị: Không bị ảnh hưởng bởi màn hình, máy in hay máy ảnh. Màu giữ nguyên giá trị khi chuyển đổi.
• Phản ánh thị giác thực: LAB mô phỏng cách mắt người cảm nhận, cho kết quả gần thực tế nhất.
• Chỉnh sửa linh hoạt: Có thể điều chỉnh độ sáng mà không làm sai lệch màu gốc (vì L* tách biệt với a* và b*).
• Bao phủ phổ màu rộng: Lớn hơn RGB và CMYK → màu sắc chính xác, trung thực hơn khi in ấn hoặc xử lý hình ảnh.
• Dễ đo lường và so sánh: LAB thường được dùng làm chuẩn để đo độ chênh lệch màu sắc ΔE trong công nghiệp.

So sánh hệ màu LAB với RGB và CMYK

• Kết luận: LAB không thay thế RGB hay CMYK trong đầu ra, nhưng là công cụ trung gian quan trọng giúp kiểm soát màu chuẩn xác hơn trong các hệ thống.

Ứng dụng thực tế của hệ màu LAB

Hệ màu LAB được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành:

• Xử lý và chỉnh sửa ảnh

Trong phần mềm Photoshop, chế độ LAB Color cho phép chỉnh sửa màu mà không làm thay đổi độ sáng.

Dùng để cân bằng trắng, tăng độ tương phản màu mà không mất chi tiết.

• In ấn và sản xuất bao bì

LAB là tiêu chuẩn trung gian để chuyển đổi từ RGB sang CMYK mà vẫn giữ độ chính xác.

Các nhà in thường đo màu LAB để đảm bảo màu in ra khớp với bản thiết kế.

• Kiểm soát chất lượng trong công nghiệp

Trong ngành sơn, dệt may, gốm sứ… LAB được dùng để đo màu và tính ΔE (Delta E) — độ chênh lệch màu sắc so với màu chuẩn.

Nếu ΔE nhỏ → màu in/pha đạt tiêu chuẩn.

• Quản lý màu sắc trên nhiều nền tảng

Nhờ tính độc lập thiết bị, LAB đảm bảo màu nhất quán khi hiển thị trên màn hình, khi in, hoặc khi lưu trữ lâu dài.

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:

• NGUYỄN THỊ THÚY UYÊN
• Mobile (Zalo): 0386 015 853
• E-mail: uyennguyensh0692@gmail.com